Το ξενοδοχείο 5* με την επωνυμία ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΛΛΑΣ είναι ένα ιστορικό, αλλά και εμβληματικό κτίριο που βρίσκεται σε κεντρικό σημείο στην Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης, στη Λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κατασκευάστηκε το 1972 σε σχεδιασμό του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Δοξιάδη (1913-1975) και η αρχιτεκτονική του είναι χαρακτηριστική του μοντέρνου κινήματος της δεκαετίας του ΄70 στην Ελλάδα.
Το έργο αφορά στην ριζική ανακαίνιση και στον πλήρη εκσυγχρονισμό του ξενοδοχείου, του οποίου οι εγκαταστάσεις, δυναμικότητας 276 δωματίων, καταλαμβάνουν γήπεδο έκτασης περίπου 14.350τμ. στο θαλάσσιο μέτωπο της πόλης, σε απόσταση μόλις 60μ από την ακτογραμμή. Το κτίριο έχει συνολική επιφάνεια ~27.500τμ και ύψος 33μ και αναπτύσσεται σε μία υπόγεια και έντεκα υπέργειες στάθμες.
Το βασικό κτίριο έχει ορθογώνιο σχήμα, με τις κύριες όψεις του στραμμένες στη Δύση με ανεμπόδιστη θέα προς στη θάλασσα και την Ανατολή με πανοραμική θέα προς την πόλη. Το κτίριο οργανώνεται με μία διευρυμένη βάση στις στάθμες υπογείου, ισογείου και ημιωρόφου, που στεγάζουν τις κοινόχρηστες λειτουργίες και έναν, μικρότερης, κάτοψης πύργο, εννέα ορόφων, όπου αναπτύσσονται τα δωμάτια και οι σουίτες και ένα εστιατόριο-bar στην ανώτερη στάθμη. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι η αυστηρή γεωμετρική οργάνωση των όψεων με την επένδυση λευκού μαρμάρου, καθώς και οι ημιυπαίθριοι χώροι μπροστά από τους χώρους των δωματίων.
Με στόχο τον σεβασμό στην αρχιτεκτονική του κτιρίου, οι περισσότερες παρεμβάσεις περιορίστηκαν στο εσωτερικό του κτιρίου και κυρίως στο επίπεδο των τελειωμάτων και των διακοσμητικών στοιχείων, με εξαίρεση την στάθμη του ισογείου, όπου πραγματοποιήθηκαν σημαντικές αναδιατάξεις στις θέσεις των κοινόχρηστων λειτουργιών.
Βασικές παρεμβάσεις ήταν η μερική αναδιάταξη και εκσυγχρονισμός των συνεδριακών χώρων, με ενίσχυση του συνεδριακού χαρακτήρα του ξενοδοχείου, αλλά και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών για την πραγματοποίηση εκδηλώσεων υψηλών απαιτήσεων, η μετάθεση του χώρου εστιατορίου και bar σε μία υψηλού αισθητικού επιπέδου ενότητα που θα προσφέρει αναβαθμισμένες υπηρεσίες εστίασης και αναψυχής, η δημιουργία ενός χώρου αναψυχής και εστίασης στον 9ο όροφο, με πλήρως ανανεωμένο λειτουργικά και ιδιαίτερο αισθητικά χαρακτήρα, η αναβάθμιση του υπαίθριου χώρου και της πισίνας και συνδυασμένη χρήση του με τους υπόλοιπους κοινόχρηστους χώρους του ξενοδοχείου και η κατασκευή νέου πολυτελούς στεγάστρου κεντρικής εισόδου, ως νέο σημείο αναφοράς του συγκροτήματος και αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής drop-off του ξενοδοχείου.
Εκτός αυτού, πραγματοποιήθηκαν εκτενείς εργασίες που αφορούσαν την συντήρηση του συνόλου των κτιριακών εγκαταστάσεων, με στόχο τον πλήρη εκσυγχρονισμό όλων των χώρων του ξενοδοχείου, αλλά και τον εξωραϊσμό των εξωτερικών επενδύσεων των όψεων και του περιβάλλοντος χώρου του.
Η ιδιαίτερη θέση του συγκροτήματος, που του προσφέρει αυτή τη μοναδική επαφή με τη θάλασσα και την πόλη, αλλά και οι λιτές γραμμές, οι διαχρονικές αυστηρές γεωμετρίες και τα ζεστά και γήινα υλικά, δημιουργούν έναν καμβά χαλάρωσης και λιτής πολυτέλειας σε όλο το ξενοδοχείο.
Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι κυρίως το μάρμαρο, το ξύλο, το μέταλλο και το γυαλί σε διαφορετικές εκδοχές τους και σε συνδυασμούς που ποικίλλουν από χώρο σε χώρο. Η τεχνολογία των υλικών που χρησιμοποιήθηκε ήταν η πιο τρέχουσα και εξελιγμένη, πάντα προσανατολισμένη σε κτίρια ειδικού τύπου.
Δεδομένου ότι το ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΛΛΑΣ αποτελεί ένα κτίριο ιστορικής σημασίας για την πόλη της Θεσσαλονίκης, η αρχιτεκτονική πρόταση στόχευσε στον σεβασμό της αρχιτεκτονικής του και στην ανάδειξη των σημαντικότερων στοιχείων που το κάνουν διαχρονικά ξεχωριστό.
Typology: Αποκατάσταση
Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο
Η πρόταση σχεδιασμού του ΝΑΜΣ ανταποκρίνεται στις αρχές που τέθηκαν από τον αγωνοθέτη και εναρμονίζεται με τους στόχους που περιλαμβάνονται στην προκήρυξη.
Το κτίριο αναπτύσσεται με άξονες τον αστικό, τοπικό-υπερτοπικό χαρακτήρα της Εθνικής Οδού κατά μήκος της οποίας εκτείνεται το ανατολικό του όριο, και την εσωτερική κεντροβαρική του διάθεση να διαφυλάξει αλλά και να αναδείξει τα εν τόπω ευρήματα.
Οφείλει ταυτόχρονα να παρασυρθεί από την αρχαία Σπάρτη, αλλά και από τη Σύγχρονη πόλη. Να δεσπόσει στην είσοδο της πόλης με ένα συνεχές καλωσόρισμα, να προσκαλέσει, να αγκαλιάσει τον επισκέπτη στην εστία του παρελθόντος της.
Μορφολογικά, το κτίριο μπορεί να αναγνωστεί ως μια ογκοπλασία αρχέτυπων δομών: το σώμα κτιρίου που φέρει τη ΣΤΟΑ, το επίμηκες τμήμα του που καταλήγει στην ΑΓΟΡΑ κοντά στην πόλη, τη συνομιλία των 2 κτιρίων (παλιού και νέου) που σχηματίζουν το ΑΙΘΡΙΟ. Η χρήση εμφανούς σκυροδέματος στα στοιχεία του φορέα εντείνεται στη μορφή των πυκνών υποστυλωμάτων της ΣΤΟΑΣ και της ΑΓΟΡΑΣ, ενώ η επιλογή πετασμάτων υαλολωρίδων (U-profiled glass) σε εναλλαγή με κατακόρυφες περσίδες υάλου, χαρίζουν μια πιο ελαφριά, αλλά άμεσα διακριτή όψη στο νέο κτίριο.
Η γενική οργάνωση των χρήσεων, στρέφει τους χώρους επισκεπτών στο εσωτερικό του οικοπέδου, πλησίον του αρχαιολογικού χώρου, ενώ θέτει τους χώρους γραφείων, εργαστήριων, αποθηκών, στον ανατολικό τομέα του κτιρίου, προς την εθνική οδό. Το νέο κτίριο συνδέεται στο ισόγειο, με το υπάρχον, μέσω του χώρου εισόδου, και στον όροφο, στο κλείσιμο της Μουσειολογικής Έκθεσης, με έξοδο από αυτή για περιήγηση στον χώρο των ευρημάτων.
Τα 2 κτίρια λειτουργούν σαν ένα, με το νέο να φιλοξενεί τους χώρους υποδοχής επισκεπτών, την αίθουσα περιοδικών εκθέσεων και το μεγαλύτερο μέρος της μόνιμης έκθεσης, και το υφιστάμενο τις αίθουσες πολλαπλών χρήσεων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, το πωλητήριο, αναψυκτήριο, την έκθεση πρώην εργοστασίου ΧΥΜΟΦΙΞ.
Οι αρχές σχεδιασμού του κτιρίου και του άμεσα περιβάλλοντα χώρου υπακούουν στον βασικό στόχο της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής που συνοψίζεται στην διασφάλιση “υψηλής ποιότητας” αποδεκτών εσωκλιματικών συνθηκών με ταυτόχρονο περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας.
Η κεντρική ιδέα διαμόρφωσης του εκθεσιακού χώρου βασίζεται στις λέξεις κλειδιά “διασταυρώσεις” και “διαθλάσεις”, αποδίδοντας χωρικά τη νοηματική σχέση των μουσειολογικών θεματικών.
Σύμφωνα με το παραπάνω, οι εκθεσιακοί χώροι αναπτύσσονται βάσει συγκεκριμένων διασταυρούμενων πορειών και διαθλούμενων χώρων. Στην επιθυμητή εκθεσιακή ατμόσφαιρα συμβάλει ο φωτισμός, ο οποίος παρουσιάζει διαβαθμίσεις από φωτεινό σε σκοτεινό και αντίστροφα, ενισχύοντας τη βιωματική προσέγγιση, ανάλογα με το αντίστοιχο περιεχόμενο.
Διατηρητέο Κτίριο Όλυμπος – Nάουσα
Σε ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σημεία της Θεσσαλονίκης, επί του παραλιακού μετώπου της Λεωφόρου Νίκης, το έργο αναδεικνύει και αξιοποιεί την όψη του χαρακτηρισμένου ως διατηρητέου μνημείου κτιρίου του ιστορικού εστιατορίου Όλυμπος – Νάουσα, κατασκευής 1926 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ζακ Μοσσέ.
Το έργο προέβλεπε τη διατήρηση, αποκατάσταση και ενσωμάτωση της διατηρητέας όψης του ιστορικού κτιρίου σε ένα σύγχρονο, πολυώροφο, πολυτελές «μπουτίκ» ξενοδοχείο.
Οι μελέτες που εκπονήθηκαν από τη ΜΕΤΕ ΣΥΣΜ αφορούσαν τον φορέα αντιστήριξης της διατηρητέας όψης κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου, την 8ώροφη με δύο υπόγεια νέα κατασκευή και την ενσωμάτωση σε αυτήν της διατηρητέας όψης.
Η αντιστήριξη της διατηρητέας όψης, σεβόμενη μεν τις αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες της υπάρχουσας κατασκευής, ικανοποιώντας δε τις κατασκευαστικές απαιτήσεις του εργοταξίου, πραγματοποιήθηκε με έξι κατάλληλα διατεταγμένα χαλύβδινα πλαίσια με διαγώνιους συνδέσμους σε δύο διευθύνσεις, επαρκούς αντοχής και δυσκαμψίας για την παραλαβή των οριζοντίων φορτίων ανέμου και σεισμού. Εκατέρωθεν της διατηρητέας τοιχοποιίας διατάσσονται δοκοί διατομής UPN, περισφίγγοντάς την σαν νάρθηκας. Οι δοκοί συνδέονται με τα χαλύβδινα πλαίσια μέσω δοκών – προβόλων, μεταφέροντας σε αυτές τα οριζόντια φορτία ανέμου και σεισμού. Τόσο ο φορέας προσωρινής αντιστήριξης, όσο και η διατηρητέα όψη θεμελιώνονται με κατάλληλα διατεταγμένους μικροπασσάλους.
Ο φορέας της νέας (μόνιμης) κατασκευής αποτελείται εξ ολοκλήρου από οπλισμένο σκυρόδεμα. Για τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας των όμορων οικοδομών σε μετακινήσεις κατά τη διάρκεια της εκσκαφής και για την εξοικονόμηση χρόνου κατασκευής, επιλέχθηκε η μέθοδος της ταυτόχρονης κατασκευής προς τα επάνω και προς τα κάτω (Up and Down Construction Method). Ιδιαίτερη μέριμνα λήφθηκε για την ενσωμάτωση της διατηρητέας όψης στη νέα κατασκευή, η οποία εξασφαλίζεται με κατάλληλα διατεταγμένα βλήτρα και ειδικούς ήλους. Η θεμελίωση της νέας κατασκευής έγινε περιμετρικά μέσω διαφράγματος οπλισμένου σκυροδέματος και εσωτερικά με διαφραγματικά στοιχεία ορθογωνικής διατομής (barrettes).
Κτίρια Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης
Το κτίριο για τη στέγαση των υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης αναπτύσσεται σε τέσσερις ορόφους, ενώ στο συγκρότημα περιλαμβάνονται και τρία διατηρητέα κτίρια.
Πρωταρχικός στόχος της μελέτης ήταν η συνολική ανάδειξη της «γειτονιάς» που δημιουργείται από τις τρεις ενότητες των διατηρητέων: (ΦΙΞ, ΦΩΤΑΕΡΙΟ, ΜΥΛΟΣ) σε μια θεματική, αντιληπτική, αλλά και λειτουργική ενότητα.
Η κεντρική ιδέα της αρχιτεκτονικής πρότασης οργάνωσης των όγκων του νέου κτιριακού συγκροτήματος ήταν να αναπτυχθούν δύο κάθετοι μεταξύ τους κεντρικοί άξονες-πεζόδρομοι.
Ένα πρόσθετο στοιχείο απολύτως προσδιοριστικό στην οργάνωση των όψεων των νέων κτιρίων είναι η επιθυμία για ακριβή και αποτελεσματικό τρόπο ηλιοπροστασίας των κτιρίων.
Για την ηλιοπροστασία των Ν.Δ. όψεων εγκαθίσταται ένας δεύτερος φλοιός, ο οποίος αποτελείται από ένα σύστημα περιστρεφόμενων οριζοντίων μεταλλικών περσίδων σε όλη την έκτασή τους.
Στις Β.Δ. και Ν.Α. όψεις των κτιρίων, για τους ίδιους λόγους, εγκαθίσταται και πάλι ένας δεύτερος φλοιός, από αναρτώμενα κεραμικά στοιχεία (συμπαγή μπροστά από τα πλήρη της όψης και διάτρητα – περσιδωτά στη ζώνη των ανοιγμάτων).
Με τους χειρισμούς αυτούς υλοποιούνται οι βασικές αρχές της αισθητικής οργάνωσης για τον πλήρη διαχωρισμό του «παλιού» και του «νέου» σε όλα τα επίπεδα και διαφοροποιούνται πλήρως από αυτά χωρίς να προβάλουν ανταγωνιστικά, συμπληρωματικά ή έστω «ανάλογα» αισθητικά στοιχεία. Η επιλογή των κεραμικών φλοιών στις Β.Δ. και Ν.Α. όψεις έγινε και για έναν πρόσθετο λόγο. Για να σηματοδοτήσει και να υλοποιήσει τον λειτουργικό και αισθητικό άξονα ενοποίησης των σημαντικών μνημείων της περιοχής (ΦΙΞ, ΦΩΤΑΕΡΙΟ, ΜΥΛΟΣ) με μία ενιαία υφή κεραμικών στοιχείων που χαρακτηρίζει και τα τρία αυτά μνημεία.